Аңдатпа

Мақалада діндарлықты зерттеудің концептуалды үлгілері, оның ішінде философиялық және әлеуметтанулық тұрғыдан діндарлық деңгейлерін анықтаудың негізгі критерийлері талданады. Діндарлықты зерттеуде әлеуметтік, мәдени-адамгершілік өлшемдердің маңыздылығы айтылады. Жеке тұлғаға, діни тәжірибеге және діни сенімнің мәніне негізделген интеграцияланған (жүйелік-динамикалық) социологиялық модельді пайдалану қажеттілігі көрсетілген. Діндарлықты терең талдау үшін діни сенім мен діни тәжірибе критерийлерін пайдалану үшін дәлелдер келтіріледі.

Қазіргі қоғамның рухани-адамгершілік дамуындағы «діндарлық» ұғымы қазіргі заман контекстіндегі діни нанымдар мен моральдық құндылықтардың өзара әрекеттесуіне қатысты маңызды және көп деңгейлі зерттеулер саласын білдіреді. Жаһандану және қарқынды әлеуметтік өзгерістер жағдайында діндарлық ұғымы жеке адамның да, жалпы қоғамның да рухани-адамгершілік дамуын түсінудің негізгі элементіне айналуда.

Бір жағынан, діндарлық қоғамдық қатынастарды үйлестіруге және адамдар арасындағы рухани байланысты нығайтуға ықпал ете отырып, моральдық нұсқаулар мен моральдық нормаларды қалыптастыруға негіз болады. Екінші жағынан, мәдени плюрализм және діни емес немесе атеистік көзқарастардың көбеюі жағдайында ол ортақ тіл табуға және әртүрлі дүниетанымдардың конструктивті өзара әрекеттесуіне байланысты қиындықтарға тап болады.

Мақала бірнеше негізгі бағыттарды қамтиды: діндарлықты теориялық түсіну, діндарлық және рухани-адамгершілік нұсқаулар, діни тәжірибедегі қазіргі тенденциялар және діндарлықтың әлеуметтік мәні. Сонымен қатар, мақала қазіргі қоғамның моральдық нұсқаулары мен мәдени құндылықтарын қалыптастырудағы «діндарлықтың» рөлін түсінуге бағытталған. Қорытындыда қоғамның рухани-адамгершілік негіздерін нығайтуға бағытталған әлеуметтік даму стратегиялары мен білім беру бағдарламаларын әзірлеу кезінде діни контекстті ескеру қажеттігі атап өтілген.

Түйін сөздер: діндарлық, рухани, адамгершілік, философия, әлеуметтану, дүниетаным